WARSZTATY POD WIEŻYCĄ DLA UCZNIÓW Z OLESNA
Część uczniów ze Szkoły Podstawowej w Oleśnie zwiedziła już z przedstawicielami Pocztu Bagiennych z Wieżycy Muzeum Archeologiczne w Wiślicy.
Tym razem trzy klasy szóste ze Szkoły Podstawowej im. kardynała Stefana Wyszyńskiego przyjechały pod Wieżycę na żywą lekcję historii.
Pięćdziesięciu uczniów – w większości – z trzech klas szóstych (A, B i C) uzupełnionych o kilkoro siódmoklasistów, gościło na włościach Bagiennych z Wieżycy pod opieką nauczycielek: Anety Kukli, Danuty Krupy i Małgorzaty Woziwody.
Pod drewnianymi wiatami (z kreatywnie i wiernie zainscenizowaną sceną lochu, łożem i narzędziami do tortur) odbyła się pierwsza część zajęć – wykład dotyczący inkwizycji i katostwa.
W drodze wyjątku szóstoklasiści mogli wziąć udział w tego typu zajęciach, gdyż zwykle skierowane są one do zorganizowanych grup starszych wiekowo (komercyjnie), bądź organizowane z współpracującymi grupami rekonstruktorów historycznych (w formie corocznych warsztatów bólu), na których niejednokrotnie gościły m.in. kustoszki z zaprzyjaźnionych muzeów.
Uczniowie szóstych klas z Olesna odbyli już wcześniej zajęcia lekcyjne dotyczące inkwizycji. Byli już więc częściowo, na ile pozwala program lekcyjny, przygotowani i obyci z tematem.
Jak mówi jednak życiowa, łacińska sentencja: „verba docent exempla trahunt” [pol. „słowa uczą, przykłady pociągają”] nic tak nie zachęci do nauki, pogłębiania wiedzy i przyswajania informacji jak żywe lekcje opierające się o doświadczenie i dotknięcie artefaktów, bądź wiernych ich kopii, wykonanych przy użyciu historycznych technik i odtworzenia materiałów.
Pod wiatami w rolę „ofiary” inkwizycji wcieliła się wyróżniająca uczennica klasy VII A, Agnieszka Kochanek. W lochu Wieżycy na modelkę do prezentacji narzędzi tortur wybrana została nauczycielka historii, Aneta Kukla.
Młodzież na jej przykładzie mogła więc zobaczyć na własne oczy, jak wyglądało m.in. zakuwanie w dyby, podwieszanie czy podtapianie.
Oprócz tego Wojciech Maniak zaprezentował, wymienił i omówił wiele innych narzędzi tortur, m.in. łamanie kołem (w powszechnym wyobrażeniu funkcjonuje ono inaczej, niż wyglądało w rzeczywistości; to jedna z form egzekucji stosowana powszechnie w średniowiecznej Europie, podobnie jak ścięcie toporem i gotowanie we wrzątku; karę tę stosowano również w Polsce, np. w przypadkach świętokradztwa), „kunę”, „gruszkę” itp.
Uczniowie dowiedzieli się, na czym polegał zawód kata (sic! Do dzisiaj funkcjonujący w różnych krajach), czym zajmował się zawodowo (np. w średniowieczu, poza wykonywaniem wyroków, kaci zadawali cierpienie w celu wymuszenia dowolnych zeznań), jakie było rzeczywiste i symboliczne miejsce kata w przestrzeni publicznej, jak określał go nasz piękny język polski (m.in. „mistrz małodobry”), czy miał pomocników i co należało do ich obowiązków (do dziś funkcjonuje słowo „hycel”, które w tamtych czasach określało coś zupełnie innego), jak można było objąć taką posadę (kat był zawodem urzędniczym), jakie obowiązki – oprócz oczywistych – spoczywały na kacie i jego pomocnikach.
Ponadto uczniowie dowiedzieli się, że ówcześnie zawód ten był elitarny, choć mocno tabuizowany (lepiej było nie mówić głośno o „pomocniku śmierci”, a jeszcze lepiej – unikać go całkowicie); cała rodzina kata, choć wzbudzała postrach wśród lokalnej społeczności, była równocześnie dotknięta społeczną infamią. Stąd katowskie domostwa stawiano zazwyczaj na uboczu, a czasem nawet poza murami miejskimi. Do urzędniczych obowiązków kata należało także prowadzenie… domu uciech, do którego werbował często swoje niedoszłe ofiary. Jego pomocnicy zaś pełnili również miejskie funkcje sanitarne.
Po wykładzie i pokazach młodzież wzięła udział w warsztatach walki kijami na „kładce Robin Hooda” i w fabularyzowanej zabawie zręcznościowo – szybkościowej.
Wkrótce na włości Bagiennych z Wieżycy przybędą kolejne grupy uczniów ze szkoły podstawowej w Oleśnie, by wziąć udział w warsztatach i wykładach dotyczących materialnej i niematerialnej kultury średniowiecza.
us
