Tata na macierzyńskim

Gdy rodzi się maluch, zwykle w domu z dzieckiem zostaje mama, ale tata również może zaangażować się w opiekę nad dzieckiem. Może skorzystać z części urlopu macierzyńskiego oraz wykorzystać cały urlop rodzicielski. Czy ojcowie chętnie korzystają z przysługujących im uprawnień?

Świeżo upieczeni rodzice mogą liczyć na łącznie na 52 tygodnie wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski.

Okres ten może wydłużyć się jeśli przy jednym porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko. Przy czym należy zaznaczyć, że pierwsze tygodnie urlopu macierzyńskiego zarezerwowane są tylko i wyłącznie dla matki dziecka.

Urlop macierzyński
Zasiłek macierzyński z tytułu urlopu macierzyńskiego przysługuje ubezpieczonej matce dziecka przez okres 20 tygodni, gdy urodzi się jedno dziecko. Przy porodach mnogich urlop macierzyński wydłuża się od 31 do 37 tygodni, w zależności od ilości urodzonych dzieci. Pierwsze 14 tygodni zarezerwowanych jest wyłącznie dla matki. Jeżeli po tym czasie będzie chciała wrócić do pracy, to pozostałą część urlopu może wykorzystać tata dziecka. Jest jednak jeden warunek, ojciec musi być również ubezpieczony.

Tata na urlopie macierzyńskim to rzadkie zjawisko. W rejonie właściwości tarnowskiego oddziału ZUS, we wrześniu br. tylko niecały 1 proc. wypłat zasiłków macierzyńskich trafiło do ojców, którzy zdecydowali się na wykorzystanie urlopu macierzyńskiego.

Urlop rodzicielski
Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, następuje urlop rodzicielski, którym rodzice mogą swobodnie dysponować miedzy sobą. A nawet postanowić, że wykorzystają go równocześnie. Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub nawet w czterech częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Jednak część urlopu rodzicielskiego, którą rodzice zdecydują się wykorzystać w późniejszych latach lata życia dziecka nie może wynosić więcej niż 16 tygodni.

Urlop rodzicielski wynosi 32 tygodnie, przy urodzeniu jednego dziecka. Przy ciążach mnogich 34 tygodnie, bez względu na liczbę dzieci urodzonych w czasie jednego porodu.
Korzystanie z urlopu rodzicielskiego również nie jest popularne wśród uprawnionych mężczyzn
w rejonie. We wrześniu br. tylko 12 panów zdecydowało na urlop rodzicielski. To niewiele, porównując tę liczbę do ponad 2 tys. zasiłków macierzyńskich z tytułu urlopu rodzicielskiego, który trafił do pań.

Urlop ojcowski
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ojcu dziecka przysługuje urlop ojcowski. Urlop ojcowski ma charakter fakultatywny, co oznacza, że ojciec dziecka może, ale nie musi z niego skorzystać. Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia.

Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.

Ta forma uprawnieninia rodzicielskiego jest zdecydowanie najczęściej wykorzystywana przez panów. We wrześniu br. oddział ZUS w Tarnowie wypłacił prawie 300 zasiłków macierzyńskich
za okres urlopu ojcowskiego uprawnionym panom.

Anna Szaniawska
Regionalny rzecznik ZUS
w województwie małopolskim