Spotkanie na kirkucie
Żydzi, Polacy i Romowie na żydowskim cmentarzu w Żabnie modlili się wspólnie za ofiary II wojny światowej. Spotkanie zorganizowane przez samorządowe władze Żabna i Muzeum Okręgowe w Tarnowie przygotowano w związku ze sprowadzeniem na żabnieński kirkut kilkudziesięciu macew, które po wojnie wykorzystano do umocnienia przydrożnych rowów.
Fakt ten odkryto w trakcie ubiegłorocznych prac przy usuwaniu skutków powodzi z roku 2010. W Gorzycach ekipa remontowa naprawiająca uszkodzone rowy natknęła się na tkwiące w ziemi macewy.
Wszystkie ostrożnie powyciągano i po konsultacjach z Muzeum Okręgowym w Tarnowie postanowiono przewieźć na cmentarz żydowski w Żabnie. Po oczyszczeniu poukładano je na cmentarzu.
W środę, 19 lipca, hołd pomordowanym w czasie II wojny światowej oddali wspólnie przedstawiciele trzech narodów. W uroczystości wziął udział przybyły z Anglii rabin Jonathan Webber, profesor Uniwersytetu w Oxfordzie, reprezentanci Romów uczestniczący w kolejnym Taborze Pamięci, a także burmistrz Żabna Stanisław Kusior oraz wicestarosta Mirosław Banach. Nie zabrakło także licznie zgromadzonych mieszkańców.
Zgodnie z żydowskim obyczajem wchodzący na cmentarz układali na nagrobkach kamienie przygotowane wcześniej przez żabnieńskie harcerki. – Żabno było kiedyś miastem wielonarodowym. My tę więź z naszymi braćmi czujemy i pielęnując pamięć o nich dajemy tego dowody. Cieszę się, że te macewy odsłonięte przez powódź tutaj trafiły i wierzę, że pozostaną tu na wieki – podkreślał Stanisław Kusior.
Wspólnie odmówiono także tradycyjne modlitwy żydowskie zarówno po hebrajsku jak i po polsku. Profesor Jonathan Webber dziękował za zorganizowanie uroczystości. – W tej ceremonii chcemy wspominać Romów, Polaków i Żydów, którzy stali się ofiarami wojny – podkreślał.
************************************************************************************************************************************
SYMBOLICZNE ODSŁONIĘCIE POMNIKA ROMÓW
Nie zabrakło wielu mieszkańców Żabna, którzy przyszli specjalnie, aby uczestniczyć w symbolicznym odsłonięciu pomnika Romów, ofiar II wojny światowej.
Pomimo długiego oczekiwania na przyjazd taboru romskiego, który od trzynastu lat zatrzymuje się w Żabnie, wszyscy doczekali się momentu, w którym symbolicznie oddano nowy pomnik ofiar romskich z czasów drugiej wojny. Mogiła, która dotąd istniała, była już mocno zniszczona. Dlatego też, Muzeum Okręgowe w Tarnowie postarało się o dofinansowanie ze środków Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, które ostatecznie wpłynęły na postawienie nowej płyty nagrobnej wraz z tablicą upamiętniającą osoby tu zamordowane.
Historia przekazuje nam, że 8 lipca 1943 roku Niemcy zgładzili tu 49 osób, chowając ich ciała w zbiorowej mogile na końcu cmentarza. Rok później pochowano tu prawdopodobnie kolejnych 12 ofiar, również Romów, zabitych w Biskupicach Radłowskich.
W uroczystości obok pracowników Muzeum Okręgowego w Tarnowie udział wziął wicestarosta tarnowski Mieczysław Banach i burmistrz Żabna Stanisław Kusior. Na cmentarzu obecnych było ponad sto osób, zarówno Romów, którzy przyjechali tutaj, aby wspomnieć swoich bliskich oraz Żabnian, którzy postanowili uczcić ich pamięć.
