PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY

Pod takim hasłem w DDK odbyła się konferencja organizowana przez dyrektor Centrum Usług Wspólnych, burmistrza Dąbrowy Tarnowskiej, komendanta powiatowego policji w Dąbrowie Tarnowskiej, we współpracy z fundacją Bonum Humanum.

Zgromadzonych gości powitał burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej, Krzysztof Kaczmarski.

Komendant policji Jarosław Kmieć podkreślił rolę profilaktyki w kontekście uzależnień.

– Sens tej konferencji upatruję w Państwa obecności na niej – podkreśliła główna organizatorka, dyrektor Centrum Usług Wspólnych, dr Marta Chrabąszcz, zwracając się do przybyłych gości – W Waszej praktyce będziecie wykorzystywać tę wiedzę, którą tutaj zdobędziecie. Marta Chrabąszcz podziękowała burmistrzowi m.in. za umożliwienie mieszkańcom  uczestnictwa w tej konferencji, zwłaszcza w drugiej jej części, skierowanej do rodziców dzieci w wieku szkolnym i licealnym.

Dyrektor CUW podziękowała również za obecność komendantowi Jarosławowi Kmieciowi, zastępcy komendanta dr Bogumiłowi Jedynakowi, posłowi RP Wiesławowi Krajewskiemu, który przybył na konferencję oraz fundacji Bonum Humanum, która zgodziła się współpracować z CUW przy organizacji zdarzenia. Młodszy inspektor dr Bogumił Jedynak, zastępca komendanta powiatowego policji w Dąbrowie Tarnowskiej, który niedawno otrzymał stopień doktora nauk społecznych (w naukach socjologicznych) wygłosił wykład: Zachowania ryzykowne nastolatków w powiecie dąbrowskim w świetle danych instytucjonalnych. Prelegent przedstawił krótkie nagranie, wstawione do Internetu jako ostrzeżenie przez matkę brytyjskiej 17 – latki, której w nocnym klubie wsypano  do drinka substancję psychoaktywną. Podobne przestępstwa zdarzały się w tarnowskich klubach, w których bawi się również dąbrowska młodzież.

Wśród zachowań ryzykownych prelegent szczególny nacisk położył na: spożywanie alkoholu, przyjmowanie narkotyków i podobnych substancji psychoaktywnych, wczesne ryzykowne kontakty seksualne, stosowanie przemocy wobec rówieśników, konflikty z prawem. Przedstawił uwarunkowania tychże zachowań ryzykownych i badania przeprowadzone na podstawie statystyk policyjnych. Zaznaczył jednak – co potwierdzili później inni wykładowcy, że należy traktować statystyki z pewną dozą rezerwy ze względu na tzw. „ciemną liczbę”, czyli przestępstwa, których ofiary nie zgłaszają m.in. ponieważ: nie chcą mieć do czynienia z policją, nie wierzą w skuteczność policji, kierują się poczuciem wstydu i obawą, bądź są współwinne. Od 30 do 80 procent przestępstw czy wykroczeń może nie zostać zgłoszonych, stąd te statystyki mogą być w powiecie dąbrowskim niedoszacowane, i tak z pewnością się dzieje.

Zaskakuje za to (negatywnie) liczba samobójstw w powiecie dąbrowskim na przestrzeni ostatnich kilku lat. Na swoje życie targnęło się 65 osób, podczas gdy w wypadkach samochodowych zginęło 31 osób. Skłonności samobójcze wykazują częściej mężczyźni (w wieku 19 – 72 lata) niż kobiety. W samym 2018 r. 10 osób z powiatu dąbrowskiego popełniło samobójstwo, a 14 usiłowało.

Prof. dr hab. Eugeniusz Moczuk poruszył Problemy alkoholowe, narkomanię oraz uzależnienia behawioralne jako problemy społeczne (na przykładzie społeczności lokalnej). Prelegent przeprowadził badania na ten temat na przełomie września i października ubiegłego roku. Przez dwadzieścia lat, również w praktyce, zajmował się problemem narkomanii. Badacz wyraził nadzieję, że władze państwowe i samorządowe mają świadomość istnienia tych problemów i będą ukierunkowane na monitorowanie tychże zachowań.

– Władze lokalne powinny być odważne, ale istotne jest to, żeby młodzież postrzegać w kontekście kapitału społecznego, jakim są młodzi ludzie – zaznaczył prof. dr hab. Eugeniusz Moczuk.

Konferencję zwieńczyły wykłady przedstawicieli fundacji Bonum Humanum (Dobro człowieka), we współpracy z którą przeprowadzono to ważne wydarzenie. Fundacja działa na rzecz zdrowych modeli życia i relacji społecznych, upowszechniania najnowszej wiedzy o kluczowych czynnikach ochronnych i czynnikach ryzyka w uzależnieniach i zachowaniach ryzykownych. Bonum humanum edukuje w zakresie: profilaktyki zachowań ryzykownych, profilaktyki uzależnień chemicznych i behawioralnych, nowoczesnych metod wspierających edukację uczniów, profilaktyki społecznej, edukacji medialnej oraz pomocy medycznej w przypadku kontaktu z narkotykami. Fundacja wspiera samorządy w zakresie budowy nowoczesnych programów profilaktycznych, szkoli komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, pracowników PCPR, MOPS i GOPS oraz rady pedagogiczne.
Prowadzi badania i diagnozy społeczne oraz realizuje projekty wydawnicze.

Dr hab. Mariusz Jędrzejko, socjolog, pedagog społeczny, wykładowca, diagnosta i terapeuta, wygłosił wykład poświęcony czynnikom ochrony i ryzyka w uzależnieniach i zachowaniach ryzykownych.

– Ryzyko jest tym większe, im bardziej jesteśmy wyjałowieni z zasad – mówił dr hab. Mariusz Jędrzejko – Przed wolnością musi kroczyć odpowiedzialność.

Wykładowca wyjaśniał, że wychowywanie i postępowanie z dziećmi i młodzieżą powinno  opierać się na zasadach; być dostosowane do wieku oraz możliwości percepcyjnych dziecka. Uświadamiał więc słuchaczom będącym rodzicami proste fakty, o których można zapomnieć i które – być może nie do końca – przystają do współczesnych modeli wychowania bezstresowego, że:

– w ich domach urodziły się dzieci, a nie młodzi dorośli (do 3 roku życia dziecko nie powinno oglądać telewizji, gdyż jego możliwości percepcyjne przerasta przeciążenie informacyjne; dziecku powinno się za to czytać dużo książek, ale unikać bajek telewizyjnych, chyba że są to bajkowe klasyki, jak „Koziołek Matołek”),

– dzieci rosną i w określonym wieku zachowują się podobnie, jak ich rodzice w tym okresie życia (między IV a VI klasą uczniowie nie powinni przynosić do szkoły telefonów komórkowych, które rozpraszają ich uwagę – czas, przestrzeń i działanie powinno być adekwatne do poziomu rozwoju psychosomatycznego, emocjonalnego; nie można pozwolić na bezgraniczną przestrzeń aktywności dzieci, niepodlegającą kontroli rodzicielskiej),

– rodzice nie powinni wywierać presji na sukces dziecka (nie każdy musi skończyć studia, iść w ślady rodziców i realizować ich aspiracji, gdyż nie przyniesie mu to szczęścia i samorealizacji; musi natomiast odpowiedzieć sobie na pytanie, czy to, co chce robić jest rozsądne i zapewni mu w przyszłości utrzymanie; presja na sukces jest predykatorem prób samobójczych),

– za prawem do czegoś powinien kroczyć obowiązek (jedno prawo dla dziecka – jeden dodatkowy obowiązek),

– niedopuszczalna jest bezgraniczna aktywność dziecka w sieci (rodzic powinien i musi kontrolować i nadzorować aktywność internetową własnego dziecka, ze względu m.in. na grożące młodym niebezpieczeństwa, np. dostępność groźnych substancji psychoaktywnych, patostreaming itp.),

– należy jasno nazywać zło – złem, a dobro – dobrem i wyznaczać granice,

– modelowanie cyberprzestrzeni to wymóg XXI w.,

– dzieci nie są złe, lecz przeciążone informacyjnie,

– należy pamiętać, że administracja czy policja jest w stanie wykryć jedynie około 20 procent ryzyk grożących dzieciom i młodzieży.

Dr hab. Mariusz Jędrzejko zakończył swój wykład niejako polemiką z systemem etyki filozofa Immanuela Kanta, wyrażoną w znanych słowach: Niebo gwiaździste nade mną, prawo moralne we mnie.

Prezes zarządu fundacji Bonum humanum Leszek Roszczenko omówił Zachowania ryzykowne nastolatków – co powinni wiedzieć rodzice. Od nowych form nikotynizmu, przez alkohol do dopalaczy.

– Jeżeli my, jako rodzice, nie znajdziemy czasu na kontakt z dziećmi, to znajdzie dla nich czas diler i terapeuta – przekonywał Leszek Roszczenko.

Wykładowca uświadamiał, że niekiedy rodzice dają pozytywne wzmocnienia dla negatywnych zachowań dzieci; często też usiłują scedować swoje obowiązki wychowawcze  na szkołę oraz inne instytucje, podczas gdy są w stanie zrobić najwięcej dla swojego dziecka i ustrzec go przed wieloma niebezpieczeństwami. Substancje psychoaktywne ulegają ciągłym zmianom, zostają zmodyfikowane i wzmocnione, a młodzież, dzięki Internetowi, może mieć do nich nieograniczony dostęp. Należy pamiętać, że oddziaływanie tych substancji jest osobnicze, więc nie można przewidzieć, w jaki sposób wpłyną na konkretną osobę i jakie przyniosą skutki. Warto również odnotować, że w książce adresowej telefonu komórkowego dziecka jest kontakt ICE (In Case of Emergency), w którym rodzic, dla bezpieczeństwa, powinien wpisać swoje dane.

Patronat medialny nad zdarzeniem objął m.in. e – Kurier Dąbrowski.

us