Prawa pań z brzuszkiem

Ciąża – czas radosnego oczekiwania na dziecko może być także związana z pewnymi niedogodnościami. Dlatego warto mieć świadomość przysługujących nam praw i przywilejów. Nie powinnyśmy się też, jak czasami bywa, wstydzić korzystania z nich.

Prawo do bezpłatnej opieki medycznej w okresie ciąży porodu i połogu ma każda kobieta, niezależnie od tego, czy jest ubezpieczona. Podstawą do uzyskania świadczeń jest karta przebiegu ciąży.

Panie czekające na dziecko mogą zatem bez ograniczeń korzystać z wizyt lekarskich, zleconych badań diagnostycznych, dodatkowych świadczeń stomatologicznych, jak również pobytu w szpitalu. Co istotne, niezależnie od miejsca zamieszkania, mogą same wybrać placówkę, w której urodzą swoje dziecko. Prawo wyboru dotyczy także pozycji podczas rodzenia oraz wskazania osoby towarzyszącej. Przyszła mama ma prawo do tego, by personel medyczny troszczył się o zapewnienie poczucia intymności i godności. Mamy prawo również do pełnej informacji o stosowanych procedurach medycznych i ich konsekwencjach, a co za tym idzie, do odmowy poddania się im.

Panie, które poinformują o ciąży swojego pracodawcę powinny zostać objęte szczególną ochroną. Zarówno w ciąży, jak i w czasie urlopu macierzyńskiego nie można nas zwolnić z pracy. Podczas ciąży nie możemy wykonywać prac obciążających lub takich, które zagrażałyby naszemu zdrowiu lub zdrowiu dziecka. Pracodawca nie może zatem zlecać robót szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia: wymagających wysiłku fizycznego, na wysokościach, w niekorzystnym mikroklimacie, hałasie lub kontakcie ze szkodliwymi substancjami, promieniowaniem jonizującym oraz polem elektromagnetycznym. W takich przypadkach pracodawca powinien zmienić stanowisko, przy czym nie może jednocześnie obniżyć naszej pensji. Ponadto ciężarna kobieta nie powinna pracować w godzinach nadliczbowych, w nocy oraz w delegacji. Przyszłe mamy mają prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100 % wynagrodzenia oraz mają prawo do wykorzystania 2 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Te przywileje dotyczą jednak – niestety – tylko pań zatrudnionych na umowę o pracę.

Niestety nie ma regulacji przyznających ciężarnym pierwszeństwo w obsłudze lub szczególne uprawnienia w urzędach, miejscach publicznych, czy też środkach komunikacji publicznej. Siedzenia przeznaczone dla ciężarnych w komunikacji publicznej, są oznakowane specjalnymi nalepkami. Podobnie w niektórych sklepach są wyznaczone kasy pierwszeństwa. Takie udogodnienia zależą jednak od decyzji zarządcy danego miejsca lub uprzejmości zatrudnionego personelu. Choć ustąpienie miejsca kobiecie w zaawansowanej ciąży powinno być naturalną reakcją, nie wszyscy w praktyce to respektują. Pomimo braku szczegółowych zapisów, regulujących prawa pań w ciąży w takich sytuacjach warto czasami samodzielnie starać się powalczyć o przysługujące nam przywileje. Tym bardziej, że już niedługo będziemy potrzebować naprawdę dużo sił na przyjęcie nowego członka naszej rodziny.

Katarzyna Sysło
kierownik Działu Kadr, Płac i Szkoleń
Centrum Zdrowia Tuchów