ODPOWIEDŹ NA WYJAŚNIENIE GMINY WS. PSÓW NA PSZOK

W odpowiedzi na wyjaśnienie Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Tarnowskiej dotyczące sytuacji bezdomnych psów na terenie PSZOK-u w Szarwarku, należy wskazać następujące kwestie prawne wynikające z Ustawy o ochronie zwierząt oraz uchwały Rady Miejskiej w Dąbrowie Tarnowskiej.

1. Obowiązek zapewnienia opieki nad zwierzętami

Zgodnie z art. 11 Ustawy o ochronie zwierząt, zapewnienie opieki nad bezdomnymi zwierzętami jest obowiązkiem gminy. Uchwała nr LXVIII/644/24 Rady Miejskiej w Dąbrowie Tarnowskiej z 2024 roku precyzuje zakres tego obowiązku, wskazując na konieczność podejmowania działań mających na celu ograniczenie bezdomności zwierząt oraz zapewnienie im schronienia i opieki weterynaryjnej- ale uchwała dotyczy roku 2024, a mamy rok 2025

2. Brak przejrzystości w procedurze przekazywania zwierząt
W wyjaśnieniu urzędu wskazano, że trzy psy przebywające w kojcach PSZOK-u zostały przekazane do schroniska w dniu 27.02.2025 r. Podkreślono również, że do dnia 26.02.2025 r. nie wpłynął żaden formalny wniosek o adopcję tych zwierząt. Tymczasem wolontariuszka aktywnie działająca na rzecz pomocy zwierzętom informowała, że była w trakcie ustaleń ws. domów dla psów.

W związku z powyższym zasadne jest pytanie, czy Urząd Miejski w sposób odpowiedni informuje mieszkańców o procedurze adopcyjnej i czy nie doszło do uniemożliwienia podjęcia adopcji na etapie podejmowania decyzji o przekazaniu zwierząt do schroniska.

Nie ma jednego, konkretnego przepisu, który wprost definiuje, że zgłoszenie ustne nie jest formalnym wnioskiem o adopcję zwierzęcia. Jednak zasady składania wniosków do organów administracji publicznej określa Kodeks postępowania administracyjnego (KPA) oraz zasady przyjmowania pism urzędowych.

Podstawy prawne:
1. Art. 63 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA)
„Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu.”
o Oznacza to, że formalny wniosek powinien mieć formę pisemną, choć w wyjątkowych sytuacjach może być złożony ustnie do protokołu. W przypadku adopcji psów gmina powinna określić wymogi formalne (np. czy wymagana jest forma pisemna).
2. Art. 10 Ustawy o ochronie zwierząt
o Ustawa ta wskazuje, że organizowanie opieki nad bezdomnymi zwierzętami należy do obowiązków gminy, jednak nie precyzuje formy zgłaszania adopcji.
3. Art. 11 Ustawy o ochronie zwierząt
o Gmina ma obowiązek zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom i podejmowania działań w celu ich adopcji, ale sposób procedowania powinien wynikać z lokalnych regulacji (np. uchwały Rady Gminy).

Wniosek
Jeżeli gmina nie określiła formy składania wniosków o adopcję w uchwale lub innym dokumencie regulacyjnym, można argumentować, że każda deklaracja chęci adopcji – również ustna – powinna być traktowana jako wyrażenie woli i uwzględniona w procesie decyzyjnym.

3. Dostęp wolontariuszy do zwierząt przebywających w kojcach
Z wyjaśnień Urzędu wynika, że PSZOK w Szarwarku jest obiektem zamkniętym, a jego regulamin nie przewiduje swobodnego dostępu osób postronnych. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę publiczną deklarację Burmistrza Dąbrowy Tarnowskiej z dnia 24.02.2025 r. dotyczącą przekazania kluczy do kojców wolontariuszce, powstaje istotne pytanie o rzeczywiste intencje urzędu. Od dłuższego czasu obserwowane jest nieprzychylne nastawienie do wolontariuszy.
Blokowanie dostępu do zwierząt osobie, która w sposób dobrowolny i na własny koszt zapewnia im pożywienie, ocieplenie bud oraz poszukuje chętnych do adopcji, jest działaniem niekorzystnym zarówno dla zwierząt, jak i dla realizacji obowiązków gminy wynikających z ustawy. Współpraca z wolontariuszami jest praktyką stosowaną w wielu gminach i nie wymaga prowadzenia formalnego schroniska.

4. Warunki bytowe zwierząt i ich zgodność z przepisami ustawy
Z relacji wolontariuszki wynika, że psy przebywające w kojcach PSZOK-u w okresie mrozów miały zamarzniętą wodę oraz nieocieplone budy. Dopiero dzięki interwencji wolontariuszki budy zostały ocieplone (przez nią). Takie warunki są niezgodne z art. 9 Ustawy o ochronie zwierząt, który nakłada obowiązek zapewnienia zwierzętom odpowiednich warunków bytowych, w tym dostępu do wody oraz schronienia dostosowanego do warunków atmosferycznych. Zaniedbanie tych obowiązków może stanowić podstawę do zarzutów o naruszenie przepisów dotyczących humanitarnego traktowania zwierząt.

5. Możliwość współpracy gminy z wolontariuszami
Pomimo że Gmina Dąbrowa Tarnowska nie prowadzi schroniska, brak takiej jednostki nie stanowi przeszkody prawnej do zawierania porozumień o współpracy z organizacjami prozwierzęcymi lub indywidualnymi wolontariuszami.
Art. 11a Ustawy o ochronie zwierząt wskazuje na możliwość zawierania umów z podmiotami zajmującymi się opieką nad zwierzętami, co obejmuje również organizacje pozarządowe i wolontariuszy. W tym kontekście istotne jest, czy urząd rzeczywiście podjął kroki w celu nawiązania współpracy i czy faktycznie zależy mu na efektywnej pomocy zwierzętom.
Wnioski

Obowiązki gminy w zakresie opieki nad zwierzętami wynikają wprost z Ustawy o ochronie zwierząt oraz lokalnego programu zapobiegania bezdomności zwierząt.

Należy zwrócić uwagę na następujące kwestie wymagające wyjaśnienia:
• Jakie konkretne kroki urząd podjął w celu umożliwienia współpracy z wolontariuszami?
• Dlaczego mimo publicznej obietnicy burmistrza wolontariuszka nie otrzymała dostępu do kojców?
• Czy urząd informował mieszkańców o możliwości adopcji zwierząt przed podjęciem decyzji o ich przekazaniu do schroniska? A czy wcześniej szukał właścicieli? Jak długo zwierzęta przebywały w kojcach? Gdzie zamieszczano stosowne ogłoszenia- czy w ogóle?
• Jak urząd odnosi się do niezgodnych z ustawą warunków bytowych zwierząt, które przebywały w kojcach w czasie mrozów?
• Czy pracownicy PSZOK mają w obowiązkach opiekę nad zwierzętami z kojców?
• Ile minęło czasu od momentu trafienia psa do kojca- do momentu otrzymania przez niego szczepienia i opieki weterynaryjnej?

Gmina powinna dążyć do przejrzystych procedur oraz umożliwić wolontariuszom realne wsparcie w opiece nad zwierzętami.
Oczekujemy na dalsze wyjaśnienia i gotowi jesteśmy do współpracy w celu poprawy sytuacji bezdomnych zwierząt w Gminie Dąbrowa Tarnowska.

Wolontariusze