Manewry służb ratowniczych
Przepełnione autobusy… słaby stan techniczny pojazdów…. fatalny stan dróg… czynnik ludzki. Są przyczyną wypadków o których słyszymy w mediach prawie codziennie. Służby ratunkowe każdego dnia biorące udział w zdarzeniach jednostkowych i mnogich są do tych zdarzeń perfekcyjnie przygotowane.
Ale jak te służby poradzą sobie w przypadku zdarzenia, w którym podstawowy parametr a więc czas potrzebny na uzyskanie pomocy specjalistycznej, ograniczania sprzętowe itd. które są wystarczające w zdarzeniach jednostkowych i mnogich. Zostaną zachwiane przez zdarzenie masowe? Czy jesteśmy przygotowani na zdarzenie masowe?
To pytanie zadają organizatorzy symulacji zdarzenia masowego a więc: Urząd Miejski w Dąbrowie Tarnowskiej (Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego) i Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Dąbrowie Tarnowskiej, a także jednostki współpracujące i biorące udział w tych ćwiczeniach (Zespół Opieki Zdrowotnej w Dąbrowie Tarnowskiej, Pogotowie Ratunkowe w Dąbrowie Tarnowskiej, Komenda Powiatowa Policji w Dąbrowie Tarnowskiej, Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego w Tarnowie, Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego w Mielcu, Jednostki OSP z Powiatu Dąbrowa Tarnowska i inne służby ). Obserwatorem ćwiczeń jest Starostwo Powiatowe w Dąbrowie Tarnowskiej.
Scenariusz wielkich manewrów służb ratowniczych zakłada dużą liczbę rannych w symulacji zdarzenia masowego, które odbędzie się 27.09.2011 o godzinie 10:00 w Smęgorzowie – a będzie to wypadek autokaru. Będą to ćwiczenia a zarazem wielki sprawdzian dla służb ratunkowych. Ćwiczenia, które pozwolą zebrać dużo bezcennych informacji i spostrzeżeń dotyczące zarządzania ratownictwem medycznym w tego typu wypadkach.
Ćwiczenia mają pokazać jego uczestnikom (zespołom ratownictwa medycznego, straży pożarnej, policji) oraz licznej grupie obserwatorów (dyrektorom szpitala i pogotowia ratunkowego w Dąbrowie Tar. Służbom zarządzanie kryzysowego, władzom miasta i powiatu, mediom i gościom, którzy będą obserwować akcję), jak należy prowadzić działania w wypadkach masowych. Celem tego złożonego przedsięwzięcia jest stworzenie prawidłowego i skutecznego sposobu działania w zdarzeniu masowym oraz wskazania popełnianych błędów i obszarów wymagających poprawy funkcjonowania.
W bardzo wielkim uproszczeniu opiszę przebieg działań, które będą miały miejsce w symulacji zdarzenia masowego:
27.09.2011 o godzinie 10:00 w miejscowości Smęgorzów dochodzi do wypadku autokaru z dużą liczbą osób poszkodowanych.
Problemem zdarzenia masowego jest niewystarczający zasób sił i środków w stosunku do potrzeb prowadzonej akcji ratunkowej. Dlatego też wymagana będzie pomoc zewnątrz. Tu wielką rolę odgrywa dyspozytor PR, który musi zorganizować dodatkowe siły i środki. Dyspozytor będzie musiał zebrać informacje dotyczące charakteru zdarzenia, lokalizacji, optymalnego dojazdu liczby poszkodowanych, musi mieć ciągły kontakt z koordynatorem medycznym (lekarzem) na miejscu zdarzenia a także kontakt z Wojewódzkim Koordynatorem Medycznym celem zdobycia informacji o wolnych miejscach w szpitalach i możliwości dodatkowej pomocy. To tylko niektóre z zadań, które musi zrealizować aby działania ratunkowe przyniosły wymierny efekt.
Bardzo ważnym ogniwem działań jest kierowanie działaniami medycznymi którymi zajmie się dowódca PSP, współpracuje on z lekarzem koordynatorem medycznym, który przybędzie w pierwszym zespole ratownictwa medycznego. Ze względu na zagrożenie występujące na miejscu wypadku, i trudności wynikające z dużej liczby poszkodowanych, zapada decyzja o zadysponowanie dodatkowych sił i środków. Policja zapewnia objazd , dojazd do miejsca zdarzenia i zajmuje się ochrona miejsca wypadku. W miejscu działania zostaną wyznaczone strefy działania, w których udzielana będzie niezbędna pomoc medyczna. 2 ratowników medycznych zostanie wpuszczonych w miejsce działań PSP i wykona TRIAGE (START)- ewakuacje poszkodowanych wykonają zespoły OSP przybyłe na miejsce zdarzenia.
Z punków medycznych pacjenci transportowani będą do szpitali. Koniec symulacji nastąpi po zmianie statutu wypadku masowego (sytuacja zdekompensowana ) w wypadek mnogi (sytuacja skompensowana). Po zakończonych ćwiczeniach nastąpi debriefing czyli omówienie i podsumowanie z uczestnikami przeprowadzonego ćwiczenia. Ma to na celu uzmysłowienie błędów i ich analizę oraz podkreślenie prawidłowo wykonanych czynności i zachowań.
Prowadzenie działań ratowniczych w wypadkach masowych ma zasadniczy cel: ,,uratowanie jak największej liczby tych, którzy są potencjalnie do uratowania”. Proces ratowniczy w przypadku wypadku masowego jest procesem złożonym i wielospecjalistycznym i dotyczy nauk technicznych, pożarniczych, zasad zarządzania, psychologii, teleinformatyki itd. Celem ćwiczeń jest wypracowanie standardu postępowania, który w razie wystąpienia sytuacji kryzysowej będzie drogowskazem na ,,dzień wielkiej próby”, który pozwoli uratować zdrowie i życie człowieka. A tym samym skuteczność działania będzie dla służb ratunkowych powodem wielkiej satysfakcji.
Takie ćwiczenia pozwolą na lepszą współpracę służb ratunkowych, pokażą słabości , problemy, które będą nie tylko omawiane po zakończonych ćwiczenia, ale też będą poprawiane aby nasze działania były bardziej skuteczne.
Dziękujemy Firmie LINMED (Ośrodek Szkoleniowy Medycyny Ratunkowej w Krakowie) i firmie MEDLINE (dystrybutora sprzętu dla ratownictwa i edukacji medycznej) za wypożyczenie sprzętu, który posłuży do realizacji ćwiczeń.
Robert Żurawski