Gala z pierwszą częścią filmu „Pierwsi Niepodlegli”
W poniedziałkowy wieczór, czyli w wigilię stulecia zrzucenia przez Tarnów jarzma zaborczego, w kinie Marzenie odbyła się Gala VII Festiwalu Niepodległości.
To impreza organizowana oddolnie przez liczne lokalne stowarzyszenia i środowiska patriotyczne skupione w Kapitule Festiwalu, na czas tegorocznych obchodów przekształconej w Społeczny Komitet Obchodów Stulecia Odzyskania Niepodległości.
Tradycyjnie wręczono festiwalowe nagrody – „Ryngrafy Niepodległości” (otrzymali je Bogusław A. Baczyński i Hubert Miękina) i „Szablę Niepodległości” (jej tegorocznym laureatem został płk dr Mieczysław Korczak).
W drugiej części wieczoru zaprezentowano obszerny fragment produkowanego właśnie filmu „Pierwsi Niepodlegli”. W czasie Gali podsumowano dotychczasowe efekty projektu edukacyjno- badawczo- filmowego pod tym właśnie tytułem. Są to m.in. poświęcone najważniejszym bohaterom pierwszych chwil niepodległości – 70 kart, plakatów i mini-prezentacji filmowych, 40 filmów krótkometrażowych o łącznym czasie trwania blisko 8 godzin oraz wystawa plenerowa. Jeszcze w tym roku kampania
społeczna „Pierwsi Niepodlegli” obejmie kolejnych 30 kart, plakatów i teledysków. Wydane zostaną także album i pierwszy tom opracowania naukowego, w którym lokalni badacze z 10 pionierskich miast Niepodległej szczegółowo opiszą przebieg zrywów na obszarze od Cieszyna po Sanok. Ukończona zostanie także rozbudowana, dokumentalna wersja pełnometrażowego filmu „Pierwsi Niepodlegli, czyli listopad zaczął się w październiku”. Pierwszą część tego montowanego
właśnie, – zaplanowanego jako tryptyk – filmu, uczestnicy Gali mogli zobaczyć pod koniec wieczoru na kinowym ekranie.
„Ryngrafy Niepodległości” trafiły w tym roku do rąk następujących działaczy społecznych: Bogusław Andrzej Baczyński – jeden działaczy tzw. I Solidarności w Tarnowie. Niestrudzony opiekun istniejących w województwie małopolskim i podkarpackim zanikających grobów ofiar rabacji galicyjskiej z 1846 r. Autor dokumentacji historycznej kilkuset takich miejsc w naszym i sąsiednim województwie. Zinwentaryzował na terenie Tarnowa i dawnego województwa tarnowskiego wszystkie mogiły zamordowanych podczas rabacji szlachciców, administratorów majątków, księży, powstańców. Od lat walczy o ochronę prawną dla mogił powstańczych z 1846 r. w województwie małopolskim i podkarpackim oraz o wpisanie ich do rejestru grobów wojennych przez odpowiednie urzędy wojewódzkie. Autor wydanej niedawno monografii pt. „Mogiła
rabacyjna na Starym Cmentarzu w Tarnowie, wykaz pochowanych”. Wybitny genealog i wielki znawca metryk rodzin ziemiańskich, urzędniczych, mieszczańskich Tarnowa i powiatu z okresu zaborów.
Hubert Miękina – młody działacz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i Towarzystwa Przyjaciół Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, wiceprezes Stowarzyszenia Grupa Rekonstrukcji Historycznej 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej, organizator wielu uroczystości patriotycznych, wystaw i zbiórek, inicjator pomnika poległych żołnierzy 16pp w zwycięskiej bitwie pod Dawidowem k/Lwowa na starym polskim cmentarzu, inicjator placu węgierskiego w Tarnowie,
skweru ks. kpt. P. Gajdy, skweru Obrońców Grodna 1939 r. oraz oczekujących na uchwałę Rady Miejskiej w Tarnowie: ronda Danuty Siedzikówny „Inki” oraz skweru dr. płk. J. Pertkiewicza.
Z kolei Szablę Niepodległości – najwyższe festiwalowe wyróżnienie, przyznawane za całokształt działalności społecznej i krzewienie postaw niepodległościowych otrzymał płk dr Mieczysław Korczak – rocznik 1921, żołnierz legendarnego oddziału Armii Krajowej „Jędrusie”, pseudonim „Dentysta” i „Zagorzujko”, stomatolog. Ścigany przez gestapo, a następnie
przez NKWD i UB. Trzy razy był aresztowany przez komunistów, przesłuchiwany i torturowany. Po wojnie ukończył studia stomatologiczne na Akademii Medycznej w Łodzi, a od 1951 roku zamieszkał wraz z żoną Janiną i trójką dzieci w Tarnowie. Przez 10 lat pracował w ośrodku zdrowia w Mościcach, później kierował powiatową i wojewódzką poradnią stomatologiczną w Tarnowie. Był też wojewódzkim i krajowym specjalistą z dziedziny chirurgii stomatologicznej, brał czynny udział w działalności Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Założyciel sieci szkolnych gabinetów stomatologicznych w większości szkół w Tarnowie i w regionie tarnowskim. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Partyzanckim AK, Zasłużony dla Miasta Tarnowa, Zasłużony dla Ziemi Krakowskiej oraz Medalem Pro Patria. W kwietniu br. został Honorowym Obywatelem Miasta Tarnowa.
Fot. Tarnowski Gość Niedzielny, ks. Zbigniew Wielgosz
*************************************************************************************************************
Odsłonięcie tablicy fundowanej przez mieszkańców już dziś o 16:30
Ściana Pamięci o „Pierwszych Niepodległych”
Po tegorocznym – odbywającym się dokładnie w setną rocznicę pamiętnych wydarzeń – Święcie Miasta „Tarnów – Pierwsze Niepodległe” pozostanie kilka trwałych pamiątek. Społeczny Komitet Obchodów Stulecia Odzyskania Niepodległości zaprasza do wzięcia udziału w zaplanowanych tego dnia ceremoniach, których członkowie SKOSON są inicjatorami, bądź współorganizatorami, w tym m.in. do odsłonięcia rzeźby Tadeusza Tertila i odsłonięcia Ściany Pamięci, poświęconej uczestnikom lokalnego zrywu niepodległościowego sprzed stu lat, która fundowana jest ze zbiórki publicznej.
Wśród wielu zaplanowanych dziś wydarzeń warto zwrócić uwagę na ceremonie odsłonięcia rzeźby burmistrza Tadeusza Tertila i Tablicy -Ściany Pamięci o uczestnikach tarnowskiego zrywu niepodległościowego, którego setną rocznicę wybuchu właśnie dziś obchodzimy. Pierwsza z tych uroczystości planowana jest ok. godz. 13:15, tuż po uroczystej sesji Rady Miejskiej i Rady Powiatu w Ratuszu, na tarnowskim Rynku, przy wejściu do Pasażu. Drugą z uroczystości zaplanowano po Mszy Świętej (15:00) w Katedrze, o godzinie 16:30 przy Pomniku Nieznanego Żołnierza w ramach głównej uroczystości rocznicowej. Odsłonięta zostanie wówczas kopia* tablicy memoratywnej upamiętniającej ponad 120 bohaterów Tarnowskiej Nocy Niepodległości z 30/ 31 X 1918 r. , która powstaje z funduszy gromadzonych od roku w zbiórce publicznej wśród mieszkańców Tarnowa i okolic.
– Tylko kilku bohaterów pionierskiego zrywu niepodległościowego z 30 i 31 X 1918 r. pojawiło się w przestrzeni publicznej Tarnowa w ciągu minionych stu lat. Swojej ulicy, placu, skweru czy nawet małej tablicy nie doczekało się do tej pory wiele kluczowych dla tego sukcesu postaci, np. Władysław Dziadosz , Leopold Gebel, Wojciech Piasecki, Karol Kawęcki ... Choć w tym, niewielkim, wymiarze nadrabiamy nareszcie tę zaległość. Ludzie, którym Tarnów tyle zawdzięcza, którzy pierwsi spełnili marzenia kilku pokoleń rodaków o odrodzonym państwie, nie mogą pozostawać anonimowi – mówi Piotr Dziża, pomysłodawca tego upamiętnienia.
Treść Tablicy skonsultowana została z gronem tarnowskich historyków.
Odsłonięcia dokonają potomkowie kilku bohaterów upamiętnianych na tej swoistej Ścianie Pamięci.
Każdy tarnowianin wciąż może wspomóc tę szlachetną inicjatywę datkiem/ darowizną na konto Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół – Świat Pracy” w Tarnowie. Nr konta to : 84 2030 0045 1110 0000 0244 8910 (wpłaty koniecznie z dopiskiem „na tablicę”).
Gotowe blankiety można otrzymać m.in. w Tarnowskim Centrum Informacji (Rynek 7) oraz w kilku tarnowskich placówkach kultury.
Przypis
* Kopia zostanie przeniesiona jeszcze w tym roku do ogólnie dostępnego wnętrza jednej z tarnowskich instytucji. Na fasadzie budynku, przy Pomniku Nieznanego Żołnierza, zastąpi ją wówczas oryginalna, marmurowa tablica, z brązowymi zdobieniami.
Takie rozwiązanie musiało zostać wdrożone z powodu nagłej śmierci pierwotnego wykonawcy Tablicy marmurowej.
