DNI PAMIĘCI O HOLOCAUŚCIE
Porządkowanie i sprzątanie cmentarza żydowskiego, wysłuchanie wykładu o powstaniu w getcie warszawskim ze szczególnym uwzględnieniem postaci lekarza Marka Edelmana oraz udział w Akcji Żonkil.
Tak 79 rocznicę powstania w getcie warszawskim upamiętniła młodzież z ZS im. K.K. Baczyńskiego oraz nauczycielka i znawczyni historii i kultury żydowskiej, Jolanta Stelmach.
Był to jednak dopiero początek dąbrowskich XIX Dni Pamięci o Holocauście i Przeciwdziałaniu Zbrodniom przeciwko Ludzkości pod hasłem: „Nie masz już w Polsce żydowskich miasteczek”. Przedsięwzięcie upamiętniające te tragiczne chwile w historii Polski, ale i w historii lojalnej, zorganizował Zespół Szkół im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej we współpracy z Dąbrowskim Domem Kultury i jego dyrektorem, Pawłem Chojnowskim. Patronat nad wydarzeniem objął starosta dąbrowski, Lesław Wieczorek oraz burmistrz Dąbrowy, Krzysztof Kaczmarski.
Pierwsza akcja sprzątania cmentarza żydowskiego miała miejsce dwa lata temu, ale Dni Pamięci o Holocauście, organizowane przez Zespół Szkół im. K. K. Baczyńskiego, odbywają się od 2003 r. W tym roku grupa uczniów klas I LO, II TE i II TLH oraz nauczycielka, Jolanta Stelmach poświęcili swój wolny czas na posprzątanie cmentarza żydowskiego, gdyż 79 rocznica powstania w getcie warszawskim przypadła w dzień wolny od nauki szkolnej.
– Od dwóch lat opiekujemy się cmentarzem. W tamtym roku robiliśmy gruntowne porządki w związku z rocznicą likwidacji getta dąbrowskiego. 19 września odbył się trzeci transport dąbrowskich Żydów do obozu śmierci w Bełżcu i w związku z tym uporządkowaliśmy cmentarz żydowski. Zorganizowaliśmy również wspólnie z Dąbrowskim Domem Kultury i dyrektorem Pawłem Chojnowskim upamiętnienie tej rocznicy. Wówczas gościem specjalnym był Alex Dancyg z Instytutu Jad Waszem, koordynator wyjazdów młodzieży izraelskiej do Polski. Oprócz tego była część artystyczna związana z muzyką żydowską i przedstawianie świadectw tamtych wydarzeń, odczytane przez uczniów I LO, którzy wzięli w tym roku także udział w sprzątaniu cmentarza żydowskiego. Tegoroczne porządkowanie cmentarza przypadło 19 kwietnia. 19 kwietnia 1943 r. w warszawskim getcie Żydzi zorganizowali powstanie, które nie miało sensu militarnego – chodziło o godną śmierć. Na tę okoliczność w całej Polsce organizowana jest Akcja Żonkil. My również wykonaliśmy takie żonkile i bierzemy udział w upamiętnieniu tych wydarzeń – mówiła Jolanta Stelmach.
Młodzież uprzątnęła trzy pomniki poświęcone ofiarom zbiorowych mordów, m.in.: pomnik wybudowany przez syna Mojżesza Jassy, upamiętniający 180 ofiar zamordowanych w lipcu 1942 r. oraz inny, upamiętniający 22 zabitych w kwietniu tegoż roku, których nazwiska zapisano na marmurowej tablicy, ufundowanej przez dr Leona Schindela. Młodzież uporządkowała także kilka innych grobów, m.in. Szmula Rotha i jego bratowej Etki.
O godzinie 12 uczniowie wzięli udział w Akcji Żonkil upamiętniającej powstanie w getcie warszawskim, na znak pamięci rozdawali przechodniom własnoręcznie przygotowane żonkile.
Uczniowie wysłuchali wykładu Jolanty Stelmach o historii powstania w getcie warszawskim ze szczególnym uwzględnieniem postaci Marka Edelmana, kardiologa, doktora nauk medycznych, działacza społecznego, jednego z przywódców powstania w getcie warszawskim, odznaczonego Orderem Orła Białego. Jolanta Stelmach podziękowała młodzieży za piękną postawę i zaangażowanie oraz rodzicom jednego z uczniów za pomoc przy usunięciu wyciętych gałęzi.
Drugi dzień Dni Pamięci o Holocauście rozpoczął się od upamiętnienia tragedii dąbrowskich Żydów. Uczestnicy wydarzenia oraz uczniowie złożyli na cmentarzu żydowskim pod Pomnikiem Ofiar Holocaustu symboliczne kamienie i zapalili znicze. Następnie w dąbrowskiej synagodze – Ośrodku Spotkania Kultur – odbył się, jak w poprzednich latach, Konkurs Recytatorski i Wokalny dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Tego roku, w ramach Dni Pamięci o Holocauście, wykład dla uczestników wydarzenia wygłosił Adam Bartosz, prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej.
Trzeciego dnia XIX Dni Pamięci o Holocauście i Przeciwdziałaniu Zbrodniom przeciwko Ludzkości odbyła się uroczysta gala z wręczeniem nagród i dyplomów laureatom obu konkursów. W gali wziął udział starosta dąbrowski, Lesław Wieczorek oraz burmistrz Dąbrowo Tarnowskiej, Krzysztof Kaczmarski. Trzeci dzień wydarzeń upamiętniających zagładę Żydów uświetnił koncert muzyki inspirowanej kulturą żydowską w wykonaniu uczniów szkółki muzycznej Dąbrowskiego Domu Kultury.
us
fot. DDK/ J. Stelmach
