Subkultury młodzieżowe

Bogdan Prejs- dziennikarz, pisarz i poeta jest autorem książek o Górnym Śląsku, kilku tomików i arkuszy poetyckich. „Subkultury…” to świetna pozycja naprawdę dla wszystkich. W założeniu autora ma ona stanowić pomost pomiędzy pokoleniem rodziców i ich dzieci. Sam do lektury zachęca w ten sposób: „…gdyby tylko chcieli się wzajemnie poznać, być może nastolatkowie przestaliby uważać swoich rodziców za starych zgredów, a oni swoje pociechy za małolatów pozbawionych jakichkolwiek ideałów. Wystarczyłoby, żeby matka zapytała swoją córkę, dlaczego zamiast modnych bucików na obcasie woli ciężkie glany, a syn zainteresował się, dlaczego na półce z płytami jego ojca, ubierającego na co dzień wyprasowane w kancik spodnie, stoją krążki „Deep Purple”, „Sex Pistols” albo „Nirwany”.

Młodzi ludzie patrząc na swoich rozważnych rodziców na ogół nie myślą, że może kiedyś też ich ojcowie nosili długie włosy, jeździli na koncerty, buntowali się tak jak oni teraz. Wydaje się im, że ich bunt jest jedyny, oryginalny i niepowtarzalny. Ale tak nie jest. W pewnym okresie życia zdecydowana większość z nas przechodzi okres buntu. Przy czym stając się rodzicami nastolatków często o tym zapominamy i nie potrafimy się z nimi porozumieć, zaakceptować ich oryginalne zachowanie, strój czy rodzaj słuchanej muzyki.

Książka Bogdana Prejsa jest jak mini encyklopedia- z jednej strony zapoznaje pokolenie dzisiejszych rodziców z istniejącymi subkulturami, w skrócie je charakteryzując; z drugiej strony stanowi przegląd wszelkich zjawisk kultury życia społecznego, z którymi zetknęli się w czasach swojej młodości.

„Subkultury młodzieżowe” to książka uważana za jedną z najlepszych pozycji o tej tematyce, która tym różni się od pozostałych, że jest napisana z ogromną znajomością problematyki, obiektywizmem i realistycznym spojrzeniem na otaczający świat. Uwagę przyciąga ciekawy układ treści, gdzie trudno jest mówić o tradycyjnych rozdziałach. W pierwszej części scharakteryzowane zostają subkultury, ich idee, założyciele, a także cechy charakterystyczne dla członków danej grupy (ich image). Na koniec przedstawione są symbole, slogany i gesty, których używają przedstawiciele subkultur.

Druga część: „Z regału kontestatora”, jest podróżą przez bogaty świat muzyki i sztuki towarzyszącej różnym nurtom. To przegląd kultowych dla różnych pokoleń (począwszy od lat 60-tych XX wieku) filmów i książek. Ta część jest jak świadectwo pewnej epoki. Autor w alfabetycznej kolejności wymienia najważniejsze dzieła sztuki filmowej i literackiej, obok których nikt nie mógł przejść obojętnie i które wpłynęły na sposób myślenia pewnych grup odbiorców. Autor przypomina dzieła, które ukształtowały światopogląd i stały się symbolami ówczesnych pokoleń, jednocześnie zapisując się do klasyki gatunku.

Kolejną część autor poświęca muzyce, widząc w niej podstawowy nośnik subkulturowych treści. Według Prejsa to właśnie muzyka stanowiła impuls do powstania niektórych subkultur, jak chociażby depeszowcy, metalowcy, czy rockersi. Muzyka ilustruje też ogromne zróżnicowanie subkultur, bowiem w jednych ważna jest atmosfera (np. psychodelic), w innych rytm (np. techno), w jeszcze innych tekst (hip-hop). Część poświęconą muzyce autor dzieli na Piosenki, które zmieniły świat i Piosenki, które zmieniły Polskę.

Oddzielny rozdział „Buntownicy bez powodu” przedstawia sylwetki ludzi przepełnionych pasją i dążeniem do stworzenia lepszego świata. Obok Zbyszka Cybulskiego i Jamesa Deana znajdziemy Curta Cobaina, Ernesto Che Guevarę czy Rafała Wojaczka. Tak więc znów mamy do czynienia z osobowościami, idolami – ludźmi niemalże czczonymi przez współczesne im pokolenia; ludźmi- których muzyki słuchało się „na okrągło”, w kinie oglądało się filmy z ich udziałem kilkanaście razy, zaczytywało się w ich poezji, czy też było się zwolennikami głoszonych przez nich idei. W książce znajduje się też część poświęcona prekursorom wytyczającym nowe drogi w szeroko pojętej kulturze. Sylwetkom ludzi, którzy tworzą coś nowego- coś, co z początku szokuje, ale później staje się symbolem i przedmiotem kultu młodych pokoleń. W bardzo zwięzły sposób autor przedstawia historię rock and rolla i początki karier takich gwiazd, jak Elvis Presley czy Ritchie Valens. Czytelnik pozna lub przypomni sobie jak rodziło się The Beatles, kiedy na scenę wkroczył Bob Dylan i kto rywalizował z The Rolling Stones.

Uważam, że jest to jedna z ciekawszych pozycji, wręcz niezbędna dla rodziców nastolatka, lecz również wszystkich tych, którzy kiedyś się buntowali, a teraz wtłoczyli się w sztywne ramy obowiązków. W 2010 r. książka doczekała się drugiego wydania, poszerzonego o nowe zjawiska z dziedziny podkultury.

„Przejrzystość, przystępność, spora dawka humoru a także ciekawy rozkład tekstu sprawia, że czyta się ją jednym tchem. Warto sięgnąć po nią choćby tylko po to, aby dowiedzieć się jakie grupy pojawiły się w ostatnich latach, co stało się w 1969 roku, kto to był Lif Ras Tafari i czy istnieją piosenki, które zmieniły świat? Warto sprawdzić po przeczytaniu tej niezwykłej lektury czy faktycznie… BUNT NIE PRZEMIJA?!” [z recenzji Agnieszki Zielonki]

Lidia Marzec
nauczyciel, bibliotekarz

Biblioteka Pedagogiczna w Tarnowie. Filia w Dąbrowie Tarnowskiej

źródło:

e-Kurier Dąbrowski