ROCZNICA WYBUCHU POWSTANIA STYCZNIOWEGO
W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku Tymczasowy Rząd Narodowy ogłosił wybuch największego i najdłuższego polskiego zrywu narodowego przeciwko rosyjskiemu zaborcy.
W powstaniu walczyli również mieszkańcy powiatu dąbrowskiego i bohaterowie, którzy spoczywają na tutejszych cmentarzach.
Jednym z nich jest Edward Dunajewski, który dowodził batalionem tarnowskim. W czerwcu 1863 roku wraz z 350 strzelcami przekroczył Wisłę na wysokości wsi Łęka Żabiecka – Maniów, aby połączyć się z drugim oddziałem generała Jordana, a mianowicie oddziałem majora Jana Popiela. Po dotarciu na drugi brzeg zostali zaatakowani pod Gacami przez rosyjskich żołnierzy, którzy byli rozlokowani wzdłuż wiślanego wału. Powstańcy przystąpili do walki, jednak gwałtowna burza oraz przewaga wrogich wojsk zadecydowała o odwrocie. Od kul Moskali zginęło kilku powstańców, a pozostali dostali się do niewoli. Major Dunajewski, który próbował konno przekroczyć Wisłę, utonął wraz ze swoją tylną strażą. Jego ciało odnalazł na brzegu austriacki żołnierz. Pochowano go 24 czerwca 1863 roku, na cmentarzu parafialnym w Szczucinie.
Powstańcy z jego oddziału, którzy utonęli podczas przeprawy przez Wisłę lub zmarli z ran odniesionych w bitwie pod Gacami 20 czerwca 1863 roku spoczywają również na tym cmentarzu. Ich mogiła ma formę kopca usypanego z kamieni, zwieńczonego krzyżem z metalowych rur stylizowanych na pnie z sękami. Na krzyżu przewieszony jest drut przypominający cierniową koronę.
W Szczucinie znajduje się także grób Jana Podolskiego, który jako młody chłopiec przyłączył się do oddziału Dionizego Czachowskiego. Wraz z tym oddziałem przekroczył Wisłę, a 20 października 1863 roku stoczył tam pierwszą swoją bitwę. Walczył na terenie lasów świętokrzyskich. Kiedy wiosną1864 roku wracał do domu został schwytany przez Moskali i osadzony w Opatowie. Udało się mu zbiec podczas transportu więźniów. Był Burmistrzem Szczucina.
W powstaniu walczyli też: Andrzej Niedzielski, Erazm Darski, Józef Pieprzak i Franciszek Obmiński herbu Lis, których mogiły znajdują się na cmentarzu parafialnym w Dąbrowie Tarnowskiej. W tym szczególnym czasie pamiętajmy o ich bohaterstwie i oddajmy im hołd.
powiatdabrowski.pl
