„GDY CODZIENNE ŻYCIE BARDZO BOLI”

Taki tytuł nosiła cykliczna konferencja zorganizowana przez starostwo powiatowe i Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Dąbrowie Tarnowskiej, skierowana do uczniów pierwszych klas szkół ponadgimnazjalnych i mająca na celu wsparcie młodych w trudnym okresie dojrzewania.

Tak zapowiadali konferencję jej organizatorzy:  

Decyzję o organizowaniu tej cyklicznej konferencji dla uczniów I klas szkół ponadgimnazjalnych/ ponadpodstawowych pt. „Gdy codzienne życie bardzo boli” w ramach Dni Profilaktyki Powiatu Dąbrowskiego podjęto w ubiegłym roku. 

Pomysł organizacji tego przedsięwzięcia zrodził się z potrzeby wsparcia młodych ludzi, wchodzących w okres dojrzewania będący etapem wielu niepokojów, dylematów i psychicznych obciążeń, których nie da się rozwiązać ani szybko, ani łatwo. Młodzież niejednokrotnie nie umie radzić sobie z problemami, trudnymi emocjami, często nie wie, gdzie może szukać pomocy. W efekcie część tych młodych ludzi wpada w stany depresyjne, podejmuje zachowania ryzykowne, wchodzi w konflikt z otoczeniem czy też konflikt z prawem, a w skrajnych przypadkach podejmuje próby samobójcze. Zwiększona w ostatnich latach liczba zamachów samobójczych dotknęła niestety również naszego niespełna 60 tys. powiatu.

Według Światowej Organizacji Zdrowia około 20% dzieci i młodzieży na świecie doświadcza problemów natury psychicznej. Co więcej, badania naukowe pokazują, że większość dzieci i młodzieży, która doświadcza problemów psychicznych, nie otrzymuje właściwej pomocy.
Dlatego podczas konferencji prowadzący skupią się na problemach zdrowia psychicznego młodzieży i sposobach ich rozwiązywania. W trakcie spotkania zostaną poruszone m.in. takie zagadnienia: jak sobie radzić z trudnymi emocjami, sposoby rozwiązywania trudnych osobistych sytuacji, problem depresji wśród młodzieży, jak wzmacniać poczucie swojej wartości, skuteczna komunikacja jako pomost w zrozumieniu siebie i innych, źródła i miejsca możliwego wsparcia i uzyskania pomocy.

– Konferencja wpisuje się w tegoroczne obchody Dni Profilaktyki Powiatu Dąbrowskiego. Ten temat jest bardzo wymowny. Wchodzenie w dorosłość obarczone jest różnymi problemami. Zawsze życie sprawia nam wiele kłopotów, trudności. Dlatego te konferencje mają wam pomóc, wesprzeć w trudnościach – powiedział, obecny na konferencji, starosta Lesław Wieczorek.

Tym razem do uczestnictwa w konferencji zaproszono uczniów klas pierwszych ZSP 2 w Dąbrowie Tarnowskiej, ich nauczycieli i wychowawców.

– Jest mi niezmiernie miło, że pan starosta znalazł czas, że możecie nas poznać i zobaczyć; i żebyście wiedzieli, że władze starostwa i jednostki podlegające, że Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna interesują się wami. Żebyście wiedzieli, że jesteśmy dla was i że zawsze możecie się do nas zwrócić. Ta placówka została powołana po to, żeby wesprzeć i pomagać młodym ludziom. W 2020 r. placówka będzie świętować pięćdziesięciolecie. Co roku przychodzi do nas ok. 900 osób – to jest bardzo duża liczba. Możemy z wami porozmawiać; możemy was wesprzeć i wysłuchać. To jest wszystko poufne – tłumaczyła młodzieży dyrektor poradni, Bogusława Molak.

Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej przedstawiła prezentację dotyczącą współczesnych uzależnień młodzieży, przygotowaną przez uczennice spoza powiatu dąbrowskiego.

Wśród współczesnych uzależnień młodzieży wyróżnić można alkohol (jedną z najstarszych używek świata). Wg raportu z 2018 r. aż 96% (!) młodzieży w przedziale wiekowym 17 – 18 lat regularnie spożywa alkohol. W grupie wiekowej 15 – 16 lat statystyki nie są wiele lepsze – tylko o cztery procent mniej młodych regularnie sięga po alkohol i inne używki. W ciągu ostatnich miesięcy 50% piętnastolatków sięgnęło po alkohol, zaś dla 23 % 17 – 18-latków zdobycie konopi nie stanowi większego problemu, a 17,5 % młodych w tym przedziale wiekowym bez trudu zdobywa amfetaminę. W czasach komuny, w 1970 r., 5 litrów czystego alkoholu przypadało na jednego mieszkańca powyżej 15 roku życia. Obecnie przypada już… 11 litrów (!) a w przyszłości prognozuje się 12 litrów! WHO ostrzega, że rozpoczyna się w związku z tym proces degradacji społecznej.

Każde uzależnienie, niezależnie od jego źródła, powoduje podobne procesy i zachowania u osoby uzależnionej. Nie tylko substancje chemiczne wywołują dziś u młodzieży uzależnienie. Uzależnia również… fast food. Coraz częściej młodzież uzależnia się od smartfonów, Internetu. Wśród substancji chemicznych „królują” narkotyki i dopalacze, alkohol oraz tytoń (młodzieży szkodzi równie mocno e – papieros, na którego palenie wśród młodych jest pewne przyzwolenie społeczne).

Bogusława Molak przedstawiła również użyteczne instytucje i numery telefonów, które mogą pomóc młodzieży wychodzić z uzależnień i radzić sobie z życiowymi problemami.

Karolina Lewandowska z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Dąbrowie skupiła się na trzech problemach współczesnej młodzieży: dążeniu do nierealnego ideału piękna (udział w tym mają przede wszystkim media społecznościowe, które masowo korzystają z programów obróbek zdjęć i pokazują wyreżyserowane, odrealnione życie ich użytkowników), zagrożeniu depresją (poważną chorobą, którą należy leczyć) i przemocą (tą „tradycyjną”: fizyczną czy psychiczną, a współcześnie coraz częściej cyberprzepocą i wszechobecnym hejtem). Karolina Lewandowska zwróciła również uwagę na jeden z najgorszych rodzajów przemocy, która może dotknąć młodzież – przemoc w rodzinie, gdyż dotyczy tej jednostki społecznej, która powinna zapewnić bezpieczeństwo, akceptację i miłość. A przez społeczne tabu ta forma przemocy jest szczególnie trudna do wykrycia i eliminacji.

Mariusz Wielgus, pracujący w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, zaprezentował krótki film „Cyrk motyli”, którego głównym bohaterem jest, znany młodzieży, australijski mówca motywacyjny pochodzenia serbskiego Nick Vujicic; od urodzenia cierpiący na tetra-amelię, czyli całkowity zanik kończyn. Mimo swojej niepełnosprawności, która – wydaje się – ogranicza podstawowe codzienne czynności, Nick pokazuje, że dla niego bariery nie istnieją. Nie tylko wykonuje samodzielnie wszystkie czynności życiowe m.in. przy pomocy zdeformowanego kikuta stopy, ale także potrafi grać na perkusji, jeździć na deskorolce, grać w golfa, surfować. Udziela się w mediach społecznościowych, pisze książki i całym swoim życiem pokazuje, że nawet poważna niepełnosprawność nie musi ograniczać ani zamykać w czterech ścianach. Sam jest szczęśliwym mężem i ojcem dwóch synów oraz bliźniaczek. Patrząc dziś na Nicka, mało kto może uwierzyć, że w szkole był prześladowany przez uczniów z powodu swojej niepełnosprawności, a już w wieku ośmiu lat próbował sobie odebrać życie przez utopienie.

Film „Cyrk motyli” z Nickiem w roli głównej przedstawia – w nieco metaforycznej formie – dewizę życiową tego niepełnosprawnego mówcy: można żyć pięknie i bez ograniczeń nawet będąc niepełnosprawnym, można odnieść sukces i pomagać podobnym sobie osobom, można być pełnoprawną, wartościową jednostką w społeczeństwie. Film pokazuje również – na przykładzie innych ról aktorskich – że, mimo potknięć i upadków, można się podnieść z najgorszych problemów, obierając sobie pozytywne cele i dążąc do nich.

Mariusz Wielgus przedstawił młodym sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami poprzez: aktywności, które dają satysfakcję, wysiłek fizyczny (trwający powyżej 20 minut – powoduje wydzielanie endorfin, tzw. hormonów szczęścia), rozmowę z bliską osobą, relaksację, mówienie językami emocji (nieukrywania w sobie emocji, ale mówienie otwarcie o nich), prowadzenie pamiętnika i transformację (zmianę negatywnych emocji na pozytywne).

Gdzie młodzież może i powinna szukać pomocy w problemach wieku dojrzewania? Przede wszystkim w rodzinie, u przyjaciół, nauczycieli i pedagoga szkolnego oraz w Przychodni Psychologiczno-Pedagogicznej w Dąbrowie Tarnowskiej.

us