„Dama Kameliowa” na początek 2016 roku w „Sokole”
Pierwszym wydarzeniem w ramach cyklu transmisji baletowych i operowych w dąbrowskim Kinie „Sokół” w Nowym 2016 Roku będzie retransmisja z Teatru Bolszoj w Moskwie spektaklu „Dama Kameliowa”. Odbędzie się w sobotni wieczór 9 stycznia (początek o 15:45), bilety – 35 zł, ulgowe -30.
Muzyka – Fryderyk Chopin, choreografia – John Neumeier, libretto oparte na słynnej powieści Aleksandra Dumasa. Balet w trzech aktach z prologiem (1978).
Premiera niniejszej inscenizacji na scenie Bolszoj: 20 marca 2014. Retransmisja spektaklu pokazywanego w cyklu wydarzeń na świecie 6.12.2015 r. (po raz pierwszy w jakości HD).
Obsada:
W rolach głównych: Swietłana Zacharowa jako Małgorzata Gautier, paryska kurtyzana, Edwin Rewazow jako Armand Duval,
Realizatorzy:
Paweł Sorokin – dyrygent, Jürgen Rose – scenografia i kostiumy, Piotr Czuchnow – pianista.
Losy paryskiej kurtyzany Małgorzaty i młodego Armanda językiem tańca opowiada John Neumeier, jeden z najwybitniejszych choreografów naszych czasów. Historia kurtyzany Marii Duplessis, spisana w powieści „Dama kameliowa” przez Aleksandra Dumasa syna, stała się kanwą dla licznych dzieł: dramatu, opery Verdiego „La traviata”, niezliczonych filmów i baletu Johna Neumeiera – jednego z największych choreografów XX wieku. Młody arystokrata Armand zakochuje się w kurtyzanie Małgorzacie, kobieta także odnajduje w tym romansie prawdziwą miłość. Niestety wie, że jest śmiertelnie chora. Neumeier, chcąc przenieść powieść Dumasa na scenę baletową, początkowo brał pod uwagę muzykę operową Giuseppe Verdiego, zastanawiał się też nad kompozycją Henry’ego Saugueta. Ostatecznie za namową dyrygenta Gerharda Marksona wykorzystał utwory Fryderyka Chopina, ponieważ uznał, że najlepiej oddają charakter opowieści, jej subtelność i tragizm jednocześnie.
W przeciwieństwie do Verdiego, Neumeier powraca do źródła – do powieści i sztuki teatralnej Aleksandra Dumasa syna, bardziej skomplikowanych w warstwie dramaturgicznej niż operowe libretto. Choreograf zastosował dwa interesujące, a nie często spotykane w baletach, zabiegi. Całą historię traktuje jako retrospekcję wydarzeń „opowiadaną” przez wspomnienia Armanda, który zwierza się ojcu po śmierci ukochanej, oraz za pomocą wspomnień samej Małgorzaty, zapisanych w pamiętniku. Drugim zabiegiem, bardzo wzbogacającym wizualną stronę spektaklu, jest wprowadzenie scen „teatru w teatrze”. Bohaterowie baletu są pokazani podczas wizyty w teatrze na przedstawieniu… baletowym – oglądają taneczne widowisko „Manon Lescaut”.
Na prapremierze w 1978 roku w Stuttgarcie poruszającą kreację głównej bohaterki Małgorzaty Gautier stworzyła primabalerina Marcia Haydée, wskazując na lata wzorzec wykonania tej złożonej partii taneczno-aktorskiej. Po stuttgarckiej premierze balet rozpoczął tryumfalny pochód przez najważniejsze sceny świata trwający już 35 lat – niedawno zawitał do Moskwy. Premiera na historycznej scenie Teatru Bolszoj odbyła się w 2014 roku. Na wykonawczynię roli Małgorzaty John Neumeier wybrał Swietłanę Zacharową. Przed premierą mówił: „Zobaczyłem ją nagle w roli Małgorzaty Gautier. Przez dłuższy czas pracowaliśmy nad tą rolą, i to nie tylko w Moskwie, Swietłana odwiedzała mnie też w Hamburgu. Jestem zaskoczony tym, jak swobodnie potrafi wyrażać w tej roli własne emocje”. Sama Swietłana Zacharowa była pod wielkim wrażeniem pracy z choreografem i roli, która jej powierzył: „John Neumeier tworzy szczególną wizję. (…) Wszystko jest przemyślane w najdrobniejszych nawet szczegółach: każde spojrzenie, każdy ruch głowy, każdy gestjest jak najbardziej znaczące”.
STRESZCZENIE BALETU
Prolog
Akcja baletu rozpoczyna się od aukcji umeblowania domu zmarłej Małgorzaty Gautier, paryskiej kurtyzany. Balet jest ciągiem wspomnień poszczególnych uczestników dramatu.
AKT I
Armand opowiada ojcu, Monsieur Duvalowi, swoją historię: Poznał Małgorzatę na spektaklu baletu „Manon Lescaut”. Początkowo kurtyzana nie zwraca na niego uwagi, ale na spotkaniu u niej w domu, po spektaklu, Małgorzata poddaje się czystej miłości Armanda. Utrzymując to swoje uczucie w tajemnicy, Małgorzata widzie nadal życie pełne rozrywek. Armand jest zawsze obok.
AKT II
W wiejskim domu Małgorzata nadal prowadzi życie kurtyzany. Narasta konflikt między Armandem i Księciem, oficjalnym kochankiem Małgorzaty. Wreszcie kobieta przyznaje się do miłości do Armanda. Zakochani zostają sam na sam.
Pod nieobecność Armanda, Małgorzatę odwiedza jego ojciec. Monsieur Duval żąda, aby kobieta zostawiła jego syna w spokoju, jej reputacja nie służy młodzieńcowi. Małgorzata rozpacza, ale zgadza się na rozstanie…
Armand zastaje pusty dom. Otrzymuje list od Małgorzaty, ale nie wierzy, że powróciła do swego dawnego życia – jak napisała. Młodzieniec jedzie do Paryża i zastaje ukochaną w objęciach Księcia.
AKT III
Podczas spaceru Armand spotyka Małgorzatę. Aby dopiec byłej kochance zaczyna zalecać się do młodziutkiej kurtyzany Olimpii.
Śmiertelnie chora Małgorzata odwiedza Armanda z prośbą, aby nie afiszował się z Olimpią. Ich namiętność wybucha z nową siłą. Jednak Małgorzata znów porzuca Armanda, wierna obietnicy złożonej jego ojcu.
Na balu Armand upokarza Małgorzatę wręczając jej pieniądze „za jej usługi”. Kobieta pada zemdlona. Tu kończy się opowieść Armanda. Od Naniny, służącej Małgorzaty, młodzieniec otrzymuje jej dziennik. Czytając widzi ostatnie chwile z życia kobiety: wizytę w teatrze znów na „Manon Lescaut”. Umierająca Małgorzata wychodzi, ale w snach losy bohaterów przedstawienia splatają się z jej własnymi. Pragnie ostatni raz zobaczyć ukochanego, umiera opuszczona przez wszystkich. Armand zamyka dziennik…
Przedstawienie trwa około 3 godzin (w tym 2 przerwy).
John Neumeier
Choreograf, założyciel i dyrektor Baletu Hamburskiego (Hamburg Ballett). Legendarny twórca współczesnego baletu. Amerykanin o polskich korzeniach, który przybył do Europy studiować i uczyć się baletu, a sam został jednym z twórców europejskiego baletu XX wieku. Tańczył w Stuttgart Ballett, dyrektorował zespołom we Frankfurcie i Hamburgu. Twórca wielkich baletów z akcją („Dama kameliowa”, „Sen nocy letniej”), ale także baletów abstrakcyjnych do muzyki m.in. Gustava Mahlera.
Swietłana Zacharowa
Urodziła się w Łucku na Ukrainie. W wieku 6 lat rozpoczęła zajęcia w miejscowym studiu tanecznym, w wieku 10 lat zapisała się do Szkoły Baletowej w Kijowie. Następnie dostała się do Szkoły Baletowej im. Waganowej. Związała się z baletem Teatru Maryjskiego, gdzie w wieku 17 lat została solistką. Po niezliczonych brawurowych występach na scenie w Petersburgu i na całym świecie artystka przeniosła się do zespołu Teatru Bolszoj, gdzie w 2003 roku została primabaleriną. Jest wybitną interpretatorką baletowej klasyki, podziwialiśmy ją m.in. w transmisjach „Śpiącej królewny”, „Jeziora łabędziego”, „Bajadery”, „Córki faraona” i „Giselle”.
DDK