„Dramat braci Messnerów”

Hemmleb J.: Dramat braci Messnerów. Warszawa: Wydawnictwo Sklepu Podróżnika, 2013

Ciągle jeszcze mamy w pamięci tragedię na Broad Peak, gdzie zaginęło dwóch polskich himalaistów. Pośród relacji i dyskusji, jakie przetoczyły się w mediach, pojawił się wątek innej wysokogórskiej historii – zdobycie Nanga Parbat przez braci Messnerów. Właśnie w takiej atmosferze ukazała się na rynku wydawniczym książka Jochema Hemmleba „Dramat braci Messnerów”.

A był rok 1970, gdy przyszły pierwszy zdobywca Korony Himalajów Reinhold Messner oraz jego brat Gunter wyruszyli na podbój swojego pierwszego ośmiotysięcznika. Zdobyli Nanga Parbat, ale młodszy Gunter z niego nie wrócił, starszy przeżył, choć początkowo obu uważano za zaginionych. Reinhold Messner do dziś tkwi w traumie, a winowajcą, tym samym adwersarzem sporu czyni kierownika ekspedycji, którym był dr Karl Maria Herrligkoffer. Lekarz, kierownik wielu wypraw, członków zespołu dobierał głównie pod kątem indywidualnych osiągnięć, co mogło sugerować powstawanie ewentualnych konfliktów interpersonalnych. Nadto Naga Góra była Herrligkoffera obsesją; tu zginął jego przyrodni brat.

Reinhold Messner, jak wynika z dokumentacji, czuje się ofiarą. Ma poczucie winy tego, który został przy życiu. Powraca na Nanga Parbat wiele razy by szukać brata. Usiłuje dowieść, iż to jego wersja zdarzeń jest jedyną słuszną. Ale na przestrzeni wielu lat jako prawdopodobne okoliczności śmierci Guntera wymienia lodową lawinę u stóp ściany bądź stwierdza, że „dostał choroby wysokościowej i spadł”.

Autor Jochen Hemmleb szczegółowo dokumentuje wyprawę oraz zdarzenia z nią związane. Ukazuje ogrom publikacji medialnych, przytacza liczne procesy sądowe, a nawet debaty w parlamencie włoskim. Opisuje wzajemne oskarżenia, kłótnie oraz różne, zmieniające się wersje wydarzeń członków kilkunastoosobowej ekipy.

J. Hemmleb to ekspert w dziedzinie historii alpinizmu, organizator wielu wypraw poszukiwawczych zaginionych himalaistów, w tym Guntera Messnera. Zwłoki tego ostatniego zostały odnalezione w 2005 roku u podnóża ściany Diamir, czym dano kres niektórym spekulacjom.

„Dramat braci Messnerów” to tragicznie zakończona historia „opętanych górami”. To opis tytanów gór, a także ludzi pełnych sprzecznych uczuć, chwilami bezsilnych i bezradnych. To wówczas zaczęła się rodzić legenda Reinholda Messnera.

Polecam tę oraz inne lektury wysokogórskie. To prawdziwa przyjemność móc słuchać „zwierzeń” himalaistów Janusza Onyszkiewicza czy Andrzeja Paczkowskiego; czytać książki Janusza Kurczaba, Anny Czerwińskiej, Artura Hajzera, Wandy Rutkiewicz, … oraz Reinholda Messnera. Mam nadzieję, że jako czytelnik nie związany z górami, dzięki tej literaturze bardziej zrozumiem o co chodzi w owym ekstremaliźmie, jakim jest z pewnością himalaizm.

Danuta Józefowicz –

Biblioteka Pedagogiczna w Dąbrowie Tarnowskiej